Japon yeni ve geçmişi Japonya’nın en eski ve köklü geleneğine kadar uzanır. Japon yeni ve tarihçesi para birimi olarak yunan kökenine dayandırılmaktadır. Japonya ülke standartlarına göre Y harfinin okunmaması nedeniyle para ‘’en’’ şeklinde okunur. Japonya’da yuvarlak nesne olarak bilinen bu para biriminin tarihi eski Çin paralarına kadar uzanmaktadır. Japonya yeni para birimini tüm uluslararası piyasalarda JPY olarak kısaltarak kullanır. Günümüzde pek tercih edilmese bile yenin 100’e bölünmesiyle elde edilen sen para birimi de piyasalarda kullanılmaktadır. Aynı zamanda başka alt birim olarak ta Japon yeninin 1000’ e bölünmesiyle elde edilen rin oluşturularak tercihe göre paranın aktif ekonomide kullanımı artırılmıştır. Japon yeninin dağıtım ve politikasında ise Japonya Merkez Bankası sorumlu tutulmuştur.
Japon yeni ile kurulan küresel ekonomide gelişmişliğin sırrı Japon mucizesi olarak adlandırılır. 2. dünya savaşı Japonya için Japon mucizesi olarak adlandırılmaktadır. Sakin, çalışkan, mesafeli, nizami insanları ile yeniden inşa edilen ülke devasa ekonomi konjonktürleri arasında yer almaktadır. Dışa kapalılık süreci 19. yüzyılının ikinci yarısından itibaren Batılılaşma çabaları ile son bulsa da ülke geleneklerini, yaşama şekli ve kültürel kimliğini geliştirme çabalarını sürdürmeye devam etmiştir. Japonya özellikle 2. Dünya savaşı sonrasında ekonomik başarısına ivme kazandırarak siyasi ve ekonomik istikrarını sürdürmeye devam etmektedir. Siyasi iktidar, şirket grupları ve güçlü bürokrasi gibi 3 büyük güçlü endüstriyel yapısıyla güçlü, cesur ve kararlı bir endüstriyel yapıya kavuşmuştur. Özellikle sumo, matcha çay ve törenleri kimonoları, origami sanatları ve çiçek, ay seyretme, altın haftalar gibi özel günler de finansal başarılara eklendiğinde ülke tüm dünyanın dikkatini üzerine çekmiştir. Deprem, tusunami, gibi doğal afetlerle mücadele eden ülke tüm bu olumsuzluklara rağmen başarılı bir finansal alt yapı sistemine sahiptir.
Japonya yeni resmi para birimi olarak yunan temelli bir döviz kayağıdır. Tarihi oldukça eski olan yen, Amerikan doları ve Euro’dan sonra döviz piyasasının üçüncü en çok işlem gören piyasalara yön veren önemli bir para birimidir. Euro, sterlinden sonra gelen rezerv para birimi ülke ekonomisinde dolaşımı oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Para, 1870 yılında Meiji hükümeti deklarasyonunda Avrupa’daki para sistemine benzer bir şekilde dünya ekonomisine tanıtılmıştır. Para sistemi, Mon olarak adlandırılırken Japonya ekonomisinin modernize edilmesine son derece etkilidir. 1871 yılında Yeni Para Birimi yasasının da kabul edilmesiyle eski para birimi yürürlükten kaldırılmıştır. Güncellenen yeni sisteme göre ondalık birimler kabul edilmiştir. 1,5 gram altın ya da 24,26 gram gümüş olarak tanımlanan yen paraları tasarlanmıştır. Eski birimlerin basım hakları idari birimlerin elinden alınarak 1882 yılında Japonya Merkez Bankası kurulmuştur.
Euro nedir? Tarihçesi hakkında bilgileri inceleyebilirsiniz.
Japonya yeninin parasal karşılık değerleri siyasal oluşum ve finans piyasasının hareketliliğine göre anlık değişmektedir. İkinci dünya savaşı tüm dünyayı etkilediği gibi Japon ekonomisinin de etkiledi ve yen,büyük bir değer kaybı yaşadı. Ekonominin yeniden istikrara kavuşması ve eski gücüne erişmesi için Bretton Woods sisteminin bir parçası olarak 1 dolar 360 yen eşitliğiyle kabul edildi. 1971 yılında Bretton Woods sistemi terk edilerek yenin yeniden dalgalanmasına izin verildi. 1973 yılına kadar 1 dolar = 271 yen eşitliği tüm finans sistemlerde kabul edilerek ekonomide yenin değer kazanması için aktif finans politikaları yürütüldü. 1973 Petrol krizi ile birlikte değer kaybeden Yen, bir süre piyasada güç kaybeden para birimi haline geldi. 1980 yılına kadar da 1 dolar=227 yen eşitliğiyle değer kazanmaya devam etti. Japonya Merkez Bankası para ve maliye sitemine yeni müdahalelerini 1973 yılından beri sürdürerek ülkeyi kirli dalgalanma rejimi adı altında yönetti.
Japonya yeni, Japon hükümetinin rekabetçi ihracat pazarına odaklanarak ticaret fazlası üzerinden düşük değer sağlamaya çalışmıştır. Japon yeni ve tarihçesi sürecinde G8 zirvesinin payı büyüktür. Ekonomi piyasasında atılan adımlardan bir tanesi de Plaza acoord olarak bilinen 1985 yılında Fransa, ABD, Batı Almanya, Japonya arasında yapılan G5 gelişmiş ülkeler topluluğu anlaşmasıdır. Anlaşma ile yenin yeni değeri 1 dolar üzerinden 239 yene karşılık gelecek şekilde eşitlenmiştir. Yapılan değişiklikle bu oran 1988 yılında 128 yen, 1995 yılında 80 yen olarak güncellenerek yeni yen değeri kabul edilmiştir. Japonya kalkınmasında son derece önemli hale gelen bu düzenlemeler sayesinde Japonya Merkez Bankası bu gün sıfıra yakın faiz politikasını sürdürmeye devam etmektedir. Hükümet revizyon döneminde aşırı anti enflasyonist politikası yürüterek yenin piyasada değer kazanması için çalışmalarına son hız devam etmiştir.
Japon hükümetinin kullandığı yaygın yen banknot ve madeni paraları aşağıda verilmiştir:
Japon yeni banknot ve madeni paraların üzerinde ünlü kişi yazar ve aktivistler bulunur. 10.000 yeninin ön yüzünde modern Japonya’nın kurucularından olan Fukkuzawa Yukicki isimli yazar, öğretmen ve aktivist bulunur. Paraların arka yüzünde Kyto bölgesine yer alan Birleşmiş Milletler Dünya Kültür Mirasınca kabul görülen Byado -In tapınağında yer alan Hoo kuşuna yer verilerek paralar mitolojik kahramanları temsil etmektedir. 5000 yen, üzerinde kadın resmi bulunan tek Japon parasıdır. Tarihte başka kadınlara yer verilse de yazar İchiyou Higuchi paralarda adına yer verilen ilk kişidir. Banknotun arka yüzünde zambak çiçekleri bulunur ve bu çiçeklerin Japon kültüründeki yeri oldukça önemli kabul edilmiştir.
2000 yeninin ön yüzü 16. Yüzyılı anımsatır. Paranın ön kısmında 16. Yüzyıla Shuri kapısı bulunarak kiraz çiçeği kasımpatı motiflerine yer verilmiştir. Paranın arka yüzünde edebiyat çalışmasına yer verilerek ünlü Murasaki Shkibu’nun tasviri yapılmıştır. Murasaki Japon parasında adına yer verilen ikinci ünlü kadındır. Banknot 2000 yılında yapılan G8 zirvesi anısına çıkarıldığı için para değeri pek te ortalıkta yer almamaktadır. 5 bin yenide basılan kadın tasvir bu sebeple tek örnek kabul edilmiştir.
Ayrıca sitemizden İngiliz Sterlini nedir? Tarihçesi ile ilgili merak edilenlere de bakabilirsiniz.
En çok işlem gören Japon yeni pariteleri Amerika doları ve Euro‘dan sonra en çok işlem gören para birimidir. İthalat ve ihracat piyasasında oldukça güçlü bir yer edinen Japonya para birimi dünya piyasasındaki tüm döviz değerleri karşısında sıkı bir şekilde takip edilmektedir. Finans piyasasının en çok dikkat çeken ve aktif yatırım yapılan döviz kaynağı Japonya yenleridir.
Amerikan doları Japon yeni paritesi majör paritelerden olarak gösterilen oldukça yüksek işlem hacmi bulunan bir para değeridir. Özelikle Farex piyasasında işlem gören parite, döviz işleminin yüzde 20 kadarı ile gerçekleşir. Japon yeni parite piyasasında karşıt konumda olarak ters orantılı bir şekilde işlem görmektedir. Amerikan doları ise piyasalara göre anlık değişime uğrayan döviz kaynağı ile ekonomi piyasalarına yön verir. Japon yeni ve tarihçesi sürecinde paranın değerini anlamak için paritedeki fiyatları hangi para birimiyle değiştirdiğiniz son derece önemlidir. Döviz, Amerikan doları işlem kaydında paritenin yönünü belirleyen en önemli finans aracıdır.
Dolar | 34,3842 | % 0.46 |
Euro | 36,8698 | % -0.55 |
Sterlin | 44,4079 | % -0.21 |
,00 | % 0.00 | |
,00 | % 0.00 | |
Çeyrek | 4.982,00 | % -0,04 |
G. Altın | 2.971,75 | % -0,13 |
BIST 100 | % | |
% 0.00 | ||
B. Cash | ,00 | % 0.00 |
[…] Japon yeni nedir? tarihçesi yazısına da göz atabilirsiniz. […]
[…] Japon Yeni bilgilerini […]